Blended diet lijkt volgens recente studies beter te worden getolereerd in verschillene patiënten populaties dan standaard sondevoedingen. Het is echter niet voor iedereen mogelijk om -al dan niet 100%- over te gaan op blended diet (fijn gemalen voeding, geschikt om door een sonde te gegeven te worden). Om patiënten, ouders en kinderen tegemoet te komen bestaan er daarom sondevoedingen die geïnspireerd zijn op dit principe. Deze sondevoedingen bevatten ingrediënten van echte, herkenbare voeding. In deze studie werd gekeken hoe er op dit moment wordt omgegaan met dergelijke formules in een specialistisch kinderziekenhuis in het Verenigd Koninkrijk.

Belangrijkste resultaten uit deze studie op een rij: 
In totaal werden er 70 kinderen geïncludeerd in deze studie. Uit eerdere studies bleek al dat de switch naar Compleat Paediatric gastro-intestinale (GI) klachten kon verlichten*, vergelijkbare resultaten werden wederom gevonden in dit onderzoek (Figuur 1).

Figuur 1. Gerapporteerde GI symptomen voor en na de switch naar Compleat Paediatric. Deze resultaten waren al zichtbaar na slechts 7 dagen.

In het gespecialiseerde kinderziekenhuis werden sondevoedingen op basis van echte ingrediënten met name ingezet bij kinderen die GI klachten vertoonden. Er bleek tevens dat steeds meer diëtisten dergelijke formules standaard als eerste keuze inzetten.

Aanbevelingen opgesteld in de publicate op basis van de gevonden resultaten:  
 

1. Gebruik Compleat Paediatric als 1ste lijn therapie zonder onderliggende GI symptomen.
2. Gebruik Compleat Paediatric in een acute klinische setting als een compromis wanneer ouders vragen om blended diet.

3. Gebruik Compleat Paediatric voor kinderen met GI symptomen die de huidige sondevoeding niet goed verdragen.

    

Meer weten? Bekijk dan onderstaande Engelstalige samenvatting of lees hier de volledige studie.

* Wilt u meer weten over deze andere studies? Neem dan contact met ons op!

Referentie: O'Connor G et al. J Hum Nutr Diet. 2025 Feb;38(1):e13374. doi: 10.1111/jhn.13374.

Wist u dat 36 tot 90% van de mensen met een neurologsiche aandoening ook dysfagie heeft? Een aanzienlijke groep, en toch wordt bij deze doelgroep de diaganose "dysfagie" niet altijd vastgesteld. Om meer bekendheid rond deze problematiek te creëren, zet Nestlé Health Science zich, samen met een aantal zeer gedreven logopedisten, in tijdens de "Special Olympics". Meer hierover is te lezen in dit artikel. Dit jaar heeft onze gezamenlijke inzet geleid tot nog meer erkenning binnen de gemeenschap, want we mochten tijdens het EACD congres ("European Academy of Childhood-onset Disease") onze resultaten presenteren in de vorm van een e-poster presentatie!

Waar gaat de poster over?

De poster laat de resultaten zien van de aangepaste sliksnelheidstest (SSL) die tijdens de zomerspelen van Special Olympics in Nederland & België gebruikt is om te bepalen welke atleten al dan niet risico liepen op dysfagie. En wat blijkt? In beide landen heeft ongeveer de helft van de atleten een verhoogde kans op dysfagie. Allen kregen zij het advies om een afspraak te maken bij een logopedist zodat dit verder onderzocht kan worden.

Lees hieronder de volledige abstract na of bekijk de poster die tijdens EACD 2025 gepresenteerd werd. 

 

Underdiagnosis of dysphagia in athletes with intellectual disabilities 

Van Rems-Dijkstra, E.¹, Boone, M.L.², van Well, N.², De Paermentier, R. ^3,4, Beeckman A.S. ^3,4 

1. Klimmendaal Revalidatiespecialisten, Apeldoorn, the Netherlands,
2. Nestlé Health Science, Oosterhout, the Netherlands,
3. Artevelde University College, Ghent, Belgium,
4. AZ Maria Middelares, Ghent, Belgium.

Dysphagia is a common problem in people with neurological impairment (NI). It is estimated that the prevalence of dysphagia is ranging from 36-90% in people with NI.^1,2 Despite the high prevalence, dysphagia is often not recognized. Untreated dysphagia increases the chances of aspiration, pneumonia, malnutrition; and negatively impacts quality of life.^3,4 Detecting swallowing problems in a population with an increased risk of dysphagia could be a first step in the awareness process. Athletes participating at the Dutch and Belgian ‘Special Olympics’ (SO) games of 2023 were investigated. Most athletes had a learning disability and were not wheelchair bound. During the events of SO, potential dysphagia was identified with the ‘Swallow Signaling List’ (SSL).⁵ The SSL contains questions on eating & drinking and includes 2 tests: one for food (TOMASS: Test of Mastication and Swallowing of Solids) and one for liquids (Water Swallow Test). During the events a total of 335 athletes were tested (294 in Belgium and 41 in the Netherlands). According to the SSL the estimated risk of having dysphagia is depicted as follows: the Netherlands: high risk: 15%; mild risk: 41%; and no risk: 44%; Belgium: high risk: 9%; mild risk: 38%; no risk: 53%. Athletes with an estimated high or mild risk of having dysphagia received the advice to see a health care professional for further examination. These results indicate that the possible presence dysphagia is still underdiagnosed in a population with mental disabilities. Standard SSL administration at SO could increase the awareness of swallowing problems. 

References: 

1. Romano et al. JPGN. 2017:65;2. Doi: 10.1097/MPG.0000000000001646.
2. Leslie et al. Dysphagia. 2009 ; 24(1), 103-104. Doi : s00455-008-9153-4.
3. Dodrill et al. Annals of Nutrition and Metabolism. 2015;66.Suppl. 5: 24-31. Doi: 10.1159/000381372
4. Rajati et al. J Transl Med. 2022:20(1) :175. Doi: 10.1186/s12967-022-03380-0.
5. Gevaer et al. (2024). Afname en aanpassing van de sliksignaleringslijst op de Special Olympics Belgium. Bachelor thesis PBA Speech language sciences, Artevelde University College Ghent, Belgium. 

Introductie 

De term “neurologische aandoening” is een overkoepelend begrip voor aandoeningen in het centrale zenuwstelsel die invloed hebben op o.a. motor skills, geheugen en spierfunctie. Cerebrale parese (CP) is één van de grotere subgroepen binnen deze pathologie. Voor mensen met CP is het niet vanzelfsprekend om zelfstandig op een veilige manier te kunnen eten en drinken, vele van hen zijn daarom afhankelijk van sondevoeding. Kinderen met ernstige CP (GMFCS IV en V) hebben een grotere kans op een disbalans in hun energie-inname en hun energieverbruik, wat leidt tot de vorming van een grotere hoeveelheid lichaamsvet t.o.v. normaal ontwikkelende leeftijdsgenootjes. Ook krijgen deze kinderen vaker te maken met overgewicht. Om het gewicht onder controle te krijgen wordt sondevoeding soms verdund, dit heeft echter negatieve gevolgen op de eiwit- en micronutriënt inname. Daarnaast zijn gastro-intestinale (GI) klachten ook een integraal onderdeel van hun ziektebeeld. Een semi-elementaire, laag calorische sondevoeding, die alle vitaminen en mineralen bevat, zou voor deze kinderen een mogelijke oplossing kunnen zijn. In deze studie werd onderzocht wat de impact is van een dergelijke laag calorische, semi-elementaire sondevoeding (Peptamen Junior 0.6) op de GI symptomen, het gewicht en het voedingsregime in deze doelgroep. In totaal deden er 28 kinderen (met een gemiddelde leeftijd van 7 jaar) mee aan dit onderzoek.

Belangrijkste resultaten uit deze studie op een rij:

• Na de switch op Peptamen Junior 0.6 hadden minder kinderen last van GI klachten. Er werden verbeteringen gevonden in alle onderzochte GI klachten: overgeven, reflux, kokhalzen, costipatie en buikpijn.
• Het gewicht van 20 van de 28 kinderen stabiliseerden na slechts 1 maand na de switch op Peptamen Junior 0.6.
• Het voedingsplan werd bij 24 op de 28 kinderen versimpeld na de switch. Bijvoorbeeld doordat er minder voedingsbolussen gegeven moesten worden, of omdat ze simpelweg geen andere aanvullende supplementen meer nodig hadden.
• Er werd een algehele vermindering in de voorbereidingstijd gevonden bij 22 op de 28 kinderen.

Meer weten? Bekijk dan onderstaande infographic of lees hier de volledige studie. 

 

Introductie  
De plaatsing van een PEG (Percutane Endoscopische Gastrostomie) is in veel instellingen de standaard behandeling bij kinderen die voor langere tijd afhankelijk zijn van sondevoeding. PEG plaatsing wordt in verschillende studies geassocieerd met verbeterde nutritionele uitkomsten, verminderde ziekenhuis opname en een verbeterde kwaliteit van leven van het kind. Toch is er nog altijd weinig bekend over welk type patiënt nu precies (de meeste) voor- of zelfs nadelen ondervindt van de PEG plaatsing, met name in relatie tot nutritionele uitkomsten en de incidentie van complicaties. Deze studie omschrijft de ervaring van een centrum in Zwitserland die PEG plaatsingen uitvoerde bij 81 kinderen (gemiddelde leeftijd: 7 jaar). De focus werd hierbij gelegd op: klinische indicatie voor plaatsing van de PEG, en de uitkomsten en complicaties die werden geassocieerd met deze procedure. 

Belangrijkste resultaten   

• Klinische indicaties voor PEG plaatsing: onvoldoende calorische inname (34% van de gevallen), een te laag gewicht ('failure to thrive'; 32%) en moeilijkheden bij het voeden (al dan niet door kauw- en slikproblemen; 32%). 
• Een neurologische aandoening, zoals bijv. cerebrale parese, was met 46% de meest voorkomende comorbiditeit, dit werd gevolgd door oncologische ziektebeelden (23%) en cystic fibrosis (11%).
• Milde complicaties (zoals granulatie van het weefsel, erytheem of roodheid van de huid en lekkages) kwamen relatief vaak voor, in 68% van de gevallen. 
• Slechts 2 patiënten kregen te maken met ernstige complicaties, maar bij geen van hen waren de complicaties zodanig ernstig dat dit heeft geleid tot volledige verwijdering van de PEG. 

Uit de data van deze studie werd geconcludeerd dat de PEG een veilige techniek is voor het geven van sondevoeding voor een langere periode in kinderen. Het overgrote gedeelte van de kinderen in deze studie had een neurologische aandoening. De data laat een significante gewichtstoename zien bij kinderen nadat ze 1 jaar werden gevoed met de PEG (hierbij lieten ze echter wel regelmatig kleine complicaties zien).

Wilt u meer weten over deze studie? Lees dan hier het volledige artikel.

Referentie: Pagliaro et al. BMC Gastroenterology. 2025;25:12. https://doi.org/10.1186/s12876-024-03582-4

Korte samenvatting van deze review paper 

In deze systematic review werden "randomized clinical trials" meegenomen in de evalutie van nutritionele en dieet gerelateerde interventies bij kinderen met cerebrale parese (CP). Uiteindelijk werden 15 studies geïncludeerd in dit onderzoek. 

Positieve resultaten werden o.a. gevonden op de volgende aspecten: 

1. wei-gebaseerde enterale formules werden gelinkt aan een sneller maaglediging wat een positieve bijdrage had aan het verminderen van gastro-oesofageale reflux (GER), en verminderde symptomen als kokhalzen (6 studies). 
2. voor de verbetering van antropometrische metingen (gewicht, armomtrek en huidplooimeting bij de triceps) hielp de suppletie met een speciaal vet mengsel of een dieet met een hoge energiedichtheid (2 studies). 
3. suppletie met probiotica, prebiotica, synbiotica of magnesium leek te helpen bij het tegengaan van constipatie, in beide studies werden er verbeteringen gevonden in de stoelgang frequentie en de consistentie van de stoelgang (2 studies). 

Op basis van deze review kan gesteld worden dat sommige dieetsinterventies lijken te helpen met de promotie van belangrijke klinische uitkomsten in deze patiënten, er moet echter wel gesteld worden dat het bewijs hiervoor niet heel sterk is. Er is meer onderzoek nodig om te bepalen welke nutritionele interventies effect hebben bij deze doelgroep. 

Nieuwsgierig geworden? 

Klik hier om de link te openen naar de volledige paper. 

Referentie: Rebelo et al. PLoS One 2022;17(7):e0271993. doi: 10.1371/journal.pone.0271993.

Na de publicatie van de Engelstalige versie van de EDACS, een classificiatie systeem voor het bepalen van de mate van kauw- en slikproblemen bij mensen met cerebrale parese (CP), werd dit classificatie systeem in 2018 vertaald en gevalideerd naar het Nederlands.

EDACS staat voor "Eating and Drinking Classification System" en geeft een score van 1 t/m 5 waarin de mate van kauw- en slikproblemen bij een persoon met CP kan worden vastgesteld. 

De Nederlandstalige versie van de EDACS wordt hieronder weergegeven. Uit het corresponderende onderzoek blijkt dat de Nederlandse versie van de EDACS betrouwbaar en valide is.1 Daarnaast kan de tool makkelijk gebruikt worden door niet alleen logopedisten, maar ook ouders van kinderen met CP. Er was een grote mate van consistentie tussen de beoordeling van de ouders en de professionals. De EDACS geeft de mogelijkheid om op een uniforme en efficiënte manier te communiceren over veilig en efficiënt eten en drinken, in zowel een klinische context als een onderzoekscontext.¹

Figuur 1. Nederlandse versie van de EDACS (aangepast vanuit Van Hulst et al. 2018). 

Referentie: 

1) Van Hulst et al. J Ped Rehab Med 2018:115-124. DOI 10.3233/PRM-170515.

Eet- en drinkproblemen bij CP 

Door een hersenbeschadiging hebben mensen met cerebrale parese (CP) te maken met bewegingsgerelateerde stoornissen. Deze "motor stoornissen" worden vaak beoordeeld a.d.h.v. de GMFCS, de Gross Motor Function Classification System. Veel mensen zijn zich echter niet bewust dat die motor stoornissen een impact kunnen hebben op de (on)mogelijkheid om te eten en drinken.^1,2 Dysfagie, eet- en drinkproblematiek, is een veel voorkomende probleem bij mensen met CP, met prevalenties die kunnen oplopen tot 90%!² 

Toch wordt dysfagie vaak niet herkend bij deze populatie. Om hierbij te helpen is de "EDACS" ontwikkeld, de "Eating and Drinking Ability Classification System", dat op eenzelfde manier werkt als bijv. de GMFCS. 

In deze studie werd de validiteit en de betrouwbaarheid van de EDACS geëvalueerd in een populatie met mensen met CP. Samenvattend kan worden geconcludeerd dat de EDACS een valide systeem is met een brede betrouwbaarheid. De EDACS is in staat om de eet- en drinkmogelijkheden vast te stellen bij kinderen met CP vanaf 3 jaar. 

Tabel 1. Uitleg bij de verschillende EDACS niveaus (bron: Sellers et al. Dev Med Child Neurol 2014;56(3):245-51, Appendix 1).

Voor meer informatie bekijk de volledige publicatie, in Appendix I van de publicatie vindt u meer informatie over de EDACS zelf en de verschillende niveaus binnen de EDACS. 

Referenties: 

1) Sellers et al. Dev Med Child Neurol 2014;56(3):245-51 https://doi.org/10.1111/dmcn.12352; 

2) Romano et al. JPGN 2017;65(2):242-264. DOI: https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000001646