Introductie 

Hoewel al jaren bekend is dat de gastro-intestinale (GI) functie bij kritiek zieke patiënten van grote relevantie is, bestaat er nog geen gevalideerde klinische tool om GI disfunctie te monitoren. Doordat er gewerkt wordt met subjectieve klinische beoordelingen en er een gebrek is aan uniforme definities en biomarkers blijkt de ontwikkeling van een dergelijke tool lastig. In een consensus paper uit 2012 werden simpele definities van GI symptomen gedefinieerd, evenals de definitie van "Acute Gastrointestional Injury" (AGI; acuut gastro-intestionaal letsel). De definitie van AGI bestaat uit 4 ernstniveaus gebaseerd op de beschikbare informatie en deskundige beoordeling. De AGI-waardering werd ontwikkeld om zo meer grip te krijgen op het niet goed functioneren van het maagdarmkanaal in kritiek zieke patiënten, wat zich soms uit als (onderdeel van) meervoudige orgaanfunctiestoornissen. Hoewel AGI een geschikte methode is om een inschatting te geven van de mate van GI disfunctie, is het nog altijd een erg subjectieve methode. Daarnaast wordt er gefocust op 'voedingsintolerantie', een slecht gedefinieerd concept dat sterk afhankelijk is van de lokale voedingsprocedure. Er blijkt dus nog altijd behoefte aan een duidelijk score systeem voor GI disfunctie, met minimale subjectiviteit en maximale reproduceerdbaarheid. In deze studie werd een dergelijk systeem beoordeeld. Het idee is dat deze score: de "Gastrointestinal Dysfunction Score" (GIDS), ofwel op zichzelf gebruikt kan worden om een dergelijke beoordeling te doen, ofwel in combinatie met de "Sequential Organ Failure Assessment" (SOFA) score (Figuur 1). 

Figuur 1. Vertaalde versie van "Sequential Organ Failure Assessment" (SOFA) score, verkregen van Jones AE et al. Crit Care Med. 2009 May;37(5):1649-54. Afkortingen: MAP - mean arterial pressure, SaO2 - perifere arteriële zuurstofverzadiging. aDe PaO2/FIO2-ratio werd bij voorkeur gebruikt. Indien niet beschikbaar, werd de SaO2/FIO2-ratio gebruikt. bVasoactieve medicatie toegediend gedurende ten minste 1 uur (dopamine en noradrenaline μg/kg/min) 

De GIDS scorelijst 

De GIDS werd opgesteld in samenwerking tussen 11 intensive care units uit 9 verschillende landen. In totaal werden er 540 patiënten geïncludeerd (median leeftijd: 65 jaar) waarbij de nieuwe GIDS scorelijst werd afgenomen (al dan niet in combinatie met de SOFA score). De resultaten tonen aan dat de GIDS een significante impact heeft op de sterftevoorspelling. Daarnaast werd aangetoond dat de GIDS onafhankelijk geassocieerd kan worden met sterfte wanneer deze in combinatie met de SOFA-score wordt getest. Kortom, de GIDS kan worden gebruikt als een op zichzelf staande score of in combinatie met de SOFA-score. Er werd zelfs aangetoond dat de GIDS de voorspellende kracht van de SOFA-score kan verbeteren. De focus hierbij lag op de voorspelling van de 28- en 90-dagen mortaliteit, deze uitkomstmate werd gekozen omdat de SOFA score is gevalideerd met deze waarden. De vertaling van de GIDS kan hieronder worden terug gevonden. De GIDS volgt de rationaal van de AGI waardering, maar gebruikt hierbij een meer gestructureerde aanpak en vraagt om minder subjectieve gegevens. Hoewel deze studie aangeeft dat het gebruik van de GIDS in de praktijk veelbelovend is, moet de validatie van de score nog plaatsvinden, vervolgonderzoek zal dus uitwijzen of de GIDS inderdaad aanbevolen kan worden voor evaluatie van de GI disfunctie in kritisch zieke patiënten. 

Overzicht van de vertaalde versie van de GIDS: 

Dit artikel is volledig gebaseerd op de publicatie: Reintam Blaser A, et al. Clin Nutr. 2021 Aug;40(8):4932-4940. doi: 10.1016/j.clnu.2021.07.015.

Eind maart vond het ISICEM 2025 congres plaats in Brussel, waar zorgprofessionals inzicht kregen over de meest recente, klinisch relevante ontwikkelingen op het gebied van onderzoek, therapie en management op de intensive care.

Het congres benadrukte recente metabolische studies en omvatte vier symposia die gericht waren op kunstmatige intelligentie. Tijdens het congres werden er verschillende presentaties gegeven over het belang van goede voeding op de IC, onder andere door de Leuvense onderzoeksgroep, Prof. Dr. Van Zanten en Prof. Dr. De Waele.

Op vrijdagmiddag,  21 maart, vond het Nestlé Health Science lunch symposium plaats waar Prof. Dr. Christian Stoppe, Prof. Dr. Jean-Louis Vincent en Prof. Dr. Elisabeth de Waele spraken over het thema "Unmasking the Silent Gut: Classifying Gastrointestinal Dysfunction and Its Impact on Outcomes in the ICU."

De hoogtepunten van het symposium:

• Prof. Dr. Jean-Louis Vincent benadrukte de uitdagingen bij het meten van gastro-intestinale disfunctie en absorptie. Hij merkte op dat er een gebrek is aan classificatiesystemen voor GI-disfunctie en onderstreepte de noodzaak voor een beter begrip van het gebruik vasoactieve medicijnen.
• De kritieke rol van enterale voeding in de intensieve zorg werd benadrukt, waarbij werd aangegeven dat de enige manier om de darm te testen en te stimuleren, is door enterale voeding toe te dienen.
• Prof. Dr. Elisabeth De Waele sprak over het gebruik van aangepast gewicht voor energiebeoordeling in de intensieve zorg wanneer calorimetrie niet beschikbaar is, omdat extreme BMI’s de gastro-oesofageale reflux berekeningen beïnvloeden en lactaat alleen als voedingsmarker dient bij hypoxie.

Heeft u het symposium gemist en wilt u het graag alsnog beluisteren? Dan kan u hier de opname van het symposium terugkijken.

"Unmasking the Silent Gut: Classifying Gastrointestinal Dysfunction and Its Impact on Outcomes in the ICU." (61 minuten)
 

Introductie 

Maar liefst één op de drie patiënten in het ziekenhuis krijgt te maken met gastro-intestinale (GI) voedingsintolerantie. Op de intensive care (IC) is de prevalentie zelfs nog hoger: tot 75% van de patiënten op de IC krijgt te maken met GI intolerantie. Dergelijke intoleranties zijn verbonden aan slechtere klinische uitkomsten, een hoger risico op ondervoeding en ook de medische kosten zijn hoger! De patiënten blijven door deze intoleranties langer in het ziekenhuis, hebben meer hulp van de verpleging nodig en gebruiken vaak meer medicatie. Om de GI en metabole tolerantie te verhogen worden er speciale 100% wei-gebaseerde enterale voedingen met ≥50% MCTs (Peptamen^®) voorgeschreven die mogelijk voor verlichting kunnen zorgen bij deze patiënten - en dat is precies de hypothese van deze studie! 

Onderzoeksgroepen

In deze retrospectieve, cross-sectionele studie werden volwassenen (≥18 jaar) onderzocht die werden opgenomen op de IC tussen oktober 2015 en oktober 2019. Deze patiënten werden onderverdeeld in 3 groepen:

1. Sondevoeding op basis van partieel gehydrolyseerde 100% wei-eiwitten met ≥50% MCTs (Peptamen^®): n = 3242
2. Andere peptide-gebaseerde sondevoedingen: n = 3121
3. Sondevoedingen op basis van intacte eiwitten: n = 13316

Belangrijkste resultaten op een rij: 

De grootste verbeteringen van de GI symptomen werden gevonden in de Peptamen groep: 

• De kans op GI intolerantie was 18% hoger in de groep die andere peptide-gebaseerde sondevoedingen kregen t.o.v. de groep die Peptamen kreeg (p<0,03).
• De kans op GI intolerantie was 15% hoger in de groep die sondevoeding kreeg op basis van intacte eiwitten t.o.v. de groep die Peptamen kreeg (p<0,03).
• De kans op hyperglycemie was 81% hoger in de groep die andere peptide-gebaseerde sondevoedingen kreeg t.o.v. de groep die Peptamen kreeg (p<0,001).
• Ook het gebruik van een rectale katheter, ondervoeding en gewichtsverlies kwamen significant (p<0,05) minder vaak voor in de Peptamen groep t.o.v. de andere 2 groepen. 

Meer weten? Bekijk dan onderstaande infographic of lees hier de volledige studie. 

Deze studie is uitgevoerd in de VS met de Peptamen producten die daar op de markt zijn. Deze zijn vergelijkbaar met de producten die in de BeNeLux op de markt zijn, maar niet 100% identiek.

In maart 2024 was het 44ste ISICEM (INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON INTENSIVE CARE & EMERGENCY MEDICINE) congres.

Op 20 maart was het Nestlé Health Science satelite symposium: "Personalized Nutrition: Unveiling the latest insights". Met Prof. Dr. Elisabeth De Waele als voorzitter, Prof. Dr. Arthur van Zanten en Prof. Dr. Pierre Singer als sprekers hebben zij hun kennis gedeeld met de vele aanwezige artsen vanuit de hele wereld. Prof. Dr. van Zanten sprak over: "Transitioning from 'One Size Fits all' to Endotyping in Critical Care Nutrition." Prof Dr. Singers behandelde het onderwerp: "Harnessing AI for Tailored Patient Care in Nutrition Therapy". Heeft u het gemist of wilt u het graag terugkijken? Bekijk hier de opnames (in het engels).

De voedingszorg van IC patiënten is complex en nog steeds is het niet helemaal duidelijk wat nu de meeste ideale richtlijnen zijn m.b.t. eiwit behoeften. Wat we wel weten is dat zowel de energie- als eiwitinname langzaam moet worden opgebouwd in de acute fase op de IC (Figuur 1). De internationale richtlijnen van ESPEN en ASPEN lijken het echter nog niet helemaal eens te zijn over de ideale hoeveelheid eiwit die gegeven zou moeten worden aan IC patiënten. De ESPEN richtlijnen geven aan dat 1,2g eiwit per kg lichaamsgewicht per dag voldoende zou moeten zijn, terwijl de ASPEN richtlijnen aangeven dat dit tussen de 1,3g en 2,0 g eiwit per kg lichaamsgewicht per dag moet liggen. Wat is nu de ideale hoeveelheid eiwit voor een IC patiënt? De PRECISe studie onderzocht of een eiwitrijke polymere sondevoeding (2,0g/kg/dag) de kwaliteit van leven van de IC patiënten zou verhogen t.o.v. een polymere sondevoeding met een standaard hoeveelheid eiwitten (1,3g/kg/dag).

Figuur 1. Opbouw fase op IC m.b.t. energie- en eiwitinname. In de PRECISe studie werd gekeken naar de eiwitinname van de patiënten op de IC. De periode na de IC (post-ICU) is buiten beschouwing gelaten. 

Belangrijkste resultaten op een rij:

1. Een eiwitrijke voeding (2,0g/kg/dag) resulteert in een lagere kwaliteit van leven score in IC patiënten aan de beademing.
2. Een eiwitrijke voeding (2,0g/kg/dag) verlengd de tijd die de IC patiënten doorbrengen op de IC, m.a.w. patiënten die een lagere hoeveelheid eiwitten ontvangen worden eerder ontslagen van de IC.
3. De gastro-intestinale klachten en het gebruikt van prokinetica was hoger in de IC patiënten die een eiwitrijke voeding kregen (2,0g/kg/dag).

Wil je meer weten over deze studie? Lees dan hier de samenvatting, of bekijk de volledige publicatie op de website van de journal.

Bels et al. Lancet 2024; 404: 659–69

Wei-eiwit speelt een cruciale rol in de wereld van medische voeding en biedt aanzienlijke voordelen voor mensen die herstellen van ziekte of chirurgie, evenals voor ouderen en mensen met specifieke voedingsbehoeften. Dit hoogwaardige eiwit, afkomstig van melk, is rijk aan essentiële aminozuren en wordt snel door het lichaam opgenomen, wat het een waardevolle aanvulling maakt voor diegenen die hun eiwitinname willen verhogen in een medische context. 

De voordelen van wei-eiwit in medische voeding zijn indrukwekkend. Het ondersteunt niet alleen de spiergroei, maar bevordert ook het herstel van weefsels en helpt bij het behoud van spiermassa, wat essentieel is voor patiënten die herstellen van een operatie of ziekte. Bovendien kan het nuttig zijn voor ouderen die vaak moeite hebben om voldoende eiwitten binnen te krijgen, wat kan leiden tot spierverlies en andere gezondheidsproblemen. 

Bij het kiezen van wei-eiwit voor medische voeding is het belangrijk om te letten op de kwaliteit van het product. Medische voeding met de juiste wei-eiwit kan je niet alleen je voedingsdoelen bereiken, maar ook bijdragen aan een sneller herstel en een betere algehele gezondheid. 

Bekijk hier de video voor uitleg en de voordelen van wei-eiwitten die Peptamen^® voeding bevat en beoordeel zelf. 

Wilt u vandaag nog alle voordelen van wei-eiwit op 1 A4-tje bij de hand hebben? Download hier de samenvatting.

Wei-eiwit is een natuurlijk bestanddeel van melk en melkproducten. Melk bevat twee soorten eiwit caseïne (80%) en wei (20%) waarvan wei-eiwit het vloeibare eiwit in melkeiwit is. Wei-eiwit is een compleet eiwit. Een compleet eiwit bevat alle essentiële aminozuren (EAZ) en heeft een hoge biologische waarde. Daarbij is wei-eiwit rijk aan vertakte keten aminozuren (Branched Chain Amino Acids) (BCAA): leucine, isoleucine en valine. Wei-eiwitten in sondevoeding worden vaak gehydrolyseerd. Hydrolyse is een onderdeel van de spijsvertering waarbij eiwitten worden gesplitst in kleinere peptiden en aminozuren. Werkingsmechanisme Wei-eiwitten worden ook wel “snelle” eiwitten genoemd omdat ze vloeibaar blijven, zelfs in het zure milieu van de maag. Hierdoor komen wei-eiwitten sneller, dan andere soorten eiwitten, in de dunne darm. Wei-eiwitten leveren een hoge bijdrage aan cysteine, de precursor van glutathion. Glutathion speelt een rol bij het reduceren van oxidatieve stress en het reguleren van het cellulaire metabolisme.

minder reflux; beter glucose tolerantie; betere GI tolerantie; meer kans op het behalen van voedingsdoelen; behoud van spiermassa; modulatie van immuunrespons / oxidatieve stress

 

Lors de la 42e édition du congrès ISICEM, le symposium satellite de Nestlé Health Science était intitulé : "Défis sur la voie de la nutrition personnalisée". Sous la présidence du Dr Jean-Charles Preiser, le Prof. Dr. Arthur van Zanten et le Dr. Juan B. Ochoa Gautier ont discuté des dernières avancées et des défis dans le domaine de la nutrition en soins intensifs. Si vous n'avez pas pu assister au symposium ISICEM ou si vous souhaitez le revoir, l'enregistrement du symposium est également disponible sur notre site web. Connectez-vous pour le visionner.

FLYER Programme Lunch symposium

Programme ISICEM Website

ISICEM 2023 Symposium - full version. Challenges On The Road To Personalized Nutrition:

ISICEM 2023 Symposium - Prof. Dr. Arthur van Zanten:

ISICEM 2023 Symposium - Dr. Juan Ochoa Gautier:

Tijdens het ISICEM congress in Brussel zijn wij aanwezig met een stand en is er op 21 maart het lunch symposium: Challenges on the road to Personalized Nutrition. Dr. Jean-Charles Preiser zal het symposium voorzitten en Prof. Dr. Arthur van Zanten en Dr. Juan B. Ochoa Gautier zullen hun inzichten omtrent gepersonaliseerd voeden op de IC delen.

Programma: Challenges on the road to Personalized Nutrition.

ISICEM 2023 Symposium: Challenges On The Road To Personalized Nutrition:

ISICEM 2023 Symposium - Prof. Dr. Arthur van Zanten:

ISICEM 2023 Symposium - Dr. Juan Ochoa Gautier: