Het indikken van vloeistoffen voor dysfagie bij kinderen: een perspectief uit de klinische praktijk. 

Inleiding 

Dysfagie is een wereldwijd probleem dat voorkomt bij verschillende patiënten populaties en leeftijdscategorieën. Ook bij kinderen (leeftijd < 3 jaar) die lijden aan cerebrale parese (CP), heeft 27-99% te kampen met dysfagie, waarbij 39% veranderingen van textuur van dranken en voeding nodig hebben. Deze hoge prevalentiecijfers tonen de ernst van deze problematiek aan. Indien hier onvoldoende rekening mee gehouden wordt, kunnen ernstige complicaties optreden zoals aspiratie pneumonie, ondervoeding en ontwikkelingsproblemen. Om dergelijke complicaties te voorkomen, is het daarom vaak aangewezen om voeding en dranken een aangepaste consistentie te geven. Het belang van dergelijke aanpassingen in consistentie wordt in deze recente case report van 2025 ook aangetoond met vier casussen van kinderen tussen de leeftijd van 1-4 jaar. De kinderen in de studie hebben verschillende onderliggende pathologieën met dysfagie als gemeenschappelijke comorbiditeit. Als onderdeel van de interventie wordt een instant verdikkingsmiddel, ThickenUP_® Junior (o.b.v. johannesbroodpitmeel en xantaangom) aangeboden waarmee alle consistentieniveaus volgens het International Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI) bereikt worden. Dit verdikkingsmiddel is amylase-resistent en geeft geen sensorische veranderingen aan de voeding en dranken. Daarnaast is het ook steeds belangrijk dat de behandeling individueel wordt aangepast en geleid wordt door een multidisciplinair team.

Belangrijkste resultaten

De belangrijkste resultaten van deze case report bij het gebruik van ThickenUP_® Junior zijn:

• Draagt bij in de behandeling van dysfagie.
• Complicaties waaronder aspiratie pneumonie kunnen vermeden worden.
• Bevordert veiliger slikken.
• Voedingsinname wordt op peil gehouden.
• Kan bijdragen aan training van het slikproces.
• Bevordert de kwaliteit van leven.
• Door amylase-resistentie blijft de bereide drank stabiel voor langere tijd. 

Indien u graag meer informatie wenst over deze case report, kan u hier een uitgebreidere samenvatting terugvinden.  

Referentie: van Hulst, K., van Ijken, E. & van Vliet, L. (2025). Thickening liquids for pediatric dysphagia: a perspective from clinical practice. Postgrad Med. 2025 Feb 5:1-8. doi: 10.1080/00325481.2025.2457318. 

Wist je dat? 

Wist je dat het gebruik van vruchtensappen die sterk gesuikerd zijn, bij kinderen met dysfagie, de kans verhoogt op een aspiratie pneumonie indien men zich verslikt? Dit komt door het feit dat suikers de bacteriële groei in de longen kunnen bevorderen. Hierdoor geniet water steeds de voorkeur om te gebruiken bij indikking. Indien u graag meer informatie wenst over ThickenUP_® Junior en de gebruiksaanwijzingen en bereidingswijzen, kan u hier meer informatie terugvinden. 

Het menselijk lichaam bestaat voor ongeveer 60% uit water (verschillend naargelang geslacht, leeftijd, …) dat instaat voor verschillende lichaamsfuncties zoals de lichaamstemperatuur op peil houden, het transport van voedings- en afvalstoffen verzorgen en een oplosmiddel voor chemische reacties zijn.^1,2,4,5 Ook de elektrolyten spelen een belangrijke rol in verschillende lichaamsfuncties waaronder het regelen van de lichaamstemperatuur, transport en signaaloverdracht.⁵ De water- en elektrolytenbalans zijn hierdoor cruciaal voor de homeostase van het menselijk lichaam. 

Indien er sprake is van een disbalans door meer verlies dan inname of te weinig inname van vocht, kan er risico zijn op dehydratatie, wat gedefinieerd wordt als >3% gewichtsverlies op korte termijn.⁴ Ondanks het feit dat dehydratatie bij iedereen kan voorkomen, hebben sommige patiëntenpopulaties er een hoger risico op, zoals de oudere bevolking, waarbij tot 60% gedehydrateerd is.^4,5 Hoewel dit niet altijd opgemerkt wordt, zijn er verschillende symptomen die kunnen wijzen op dehydratatie, waarvan het eerste het dorstgevoel is. Daarnaast kan er ook sterker geconcentreerde urine zijn (zie figuur). Naarmate er minder wordt gedronken, wordt de kleur van de urine steeds donkerder. Dit is een goede manier om na te gaan of je voldoende gehydrateerd bent.⁵

Daarnaast kan dehydratatie ook gekenmerkt worden door volgende symptomen⁶:  

• Versneld hartritme
• Vermoeidheid
• Droge mond en lippen
• Minder elasticiteit van de huid
• Suf voelen
• Constipatie 

Dehydratatie gaat bijgevolg gepaard met een verhoogd risico op morbiditeit en mortaliteit. Het is hierdoor van belang om dagelijks voldoende vochtinname te hebben die voor 80% geleverd wordt door het consumeren van dranken.⁴ De aanbeveling voor dagelijkse inname van water bedraagt 1,5-2,5l/dag.^2,3 

Referentielijst

1. DeAnn et al. (Jan, 2019). Narrative Review of Hydration and Selected Health Outcomes in the General Population. Nutrients. 1;11(1):70. doi: 10.3390/nu11010070.
2. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies (NDA); Scientific Opinion on Dietary reference values for water. EFSA Journal 2010; 8(3):1459. [48 pp.]. doi:10.2903/j.efsa.2010.1459
3. Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België (2016) Consulted on Feb 27th, 2025. Available from: https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/9285_voedingsaanbev_16122016_a5.pdf
4. Reber et al. (Nov, 2019). Management of Dehydration in Patients Suffering Swallowing Difficulties. J Clin Med. 8;8(11):1923. doi: 10.3390/jcm8111923.
5. Shizhen et al. (Jun, 2023). Hydration Status in Older Adults: Current Knowledge and Future Challenges. Nutrients. 2;15(11):2609. doi: 10.3390/nu15112609.

Elektrolyten zijn geladen mineralen of zouten die instaan voor verschillende lichaamsfuncties. Enerzijds regelen ze de vochtbalans (absorptie van water) en de samentrekking van spieren en anderzijds spelen ze een belangrijke rol in het zenuwstelsel en zorgen ze voor een stabiele bloeddruk. Gezien de verschillende functies, zijn elektrolyten onmisbaar en is een goede balans cruciaal.¹ Echter kan er wegens omstandigheden (cfr. ziektes, medicatiegebruik, dehydratatie, …) een disbalans ontstaan en kunnen er verschillende klachten optreden waaronder vermoeidheid, spierzwakte en -krampen, dorstgevoel en hoofdpijn.^{1, 2} 

De belangrijkste elektrolyten voor ons lichaam zijn Natrium, Kalium, Calcium, Chloride en Magnesium. Elk met hun specifieke functie, dragen ze bij aan de homeostase in het lichaam. Elektrolyten kunnen gehaald worden uit bepaalde voedingsmiddelen en water.¹ Het is cruciaal dat men per dag voldoende water drinkt (1,5-2,5 liter/dag) want elektrolyten zijn afhankelijk van de waterbalans.^2,3 Indien er dus onvoldoende water gedronken wordt, heeft dit nadelige effecten op de elektrolytenhuishouding en op verschillende functies in het lichaam. 

Referentielijst: 

1. MedlinePlus. National Library of Medicine (US). Fluid and Electrolyte Balance (May, 2024). Consulted on Feb 27th 2025. Available from: https://medlineplus.gov/fluidandelectrolytebalance.html
2. Reber et al. (Nov, 2019). Management of Dehydration in Patients Suffering Swallowing Difficulties. J Clin Med. 8;8(11):1923. doi: 10.3390/jcm8111923.
3. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies (NDA); Scientific Opinion on Dietary reference values for water. EFSA Journal 2010; 8(3):1459. [48 pp.]. doi:10.2903/j.efsa.2010.1459

Vaak wordt gedacht dat kinderen die een koemelkallergie hebben, ook lactose moeten vermijden. Dit zijn echter twee totaal verschillende zaken die niks met elkaar te maken hebben. Bij een intolerantie op lactose is er een verminderde capaciteit van het lichaam om lactose te kunnen verteren, terwijl er bij een koemelkallergie sprake is van een allergische reactie op de eiwitten in koemelk. De symptomen van beide reacties zijn echter wel heel vergelijkbaar waardoor het soms lastig is om ze uit elkaar te houden. Een belangrijke kanttekening hierbij is wel dat lactose van nature in hele hoge hoeveelheden voorkomt in moedermelk, de kans dat een zuigeling lactose intolerant is, is daardoor heel erg klein. Borstvoeding is immers de enige voeding die een jonge zuigeling binnen krijgt! In onderstaande infographic worden deze en andere punten kort samengevat.

Wil je meer weten over onze producten geschikt bij een koemelkallergie of lactose intolerantie? Klik hier.

Wil je meer weten over koemelkallergie? Klik hier.

 

Referenties: gebaseerd op de infographic van het Nestlé Nutrition Institute (NNI), 2021. 

1) Di Costanzo et al. Ann Nutr Metab. 2019;73:suppl 4:30-37. 

2) Annales Nestlé 2018;Vol 73:No. 3. 

3) Grand et al. Gut. 2003;52(5):617-619. 

4) NNI. Lactose intolerance: common misunderstandings. 2021. URL: https://www.nestlenutrition-institute.org/publication-series/lactose-intolerance-common-misunderstandings

Dit webinar was gericht op het verkennen van de uitdagingen en benaderingen voor het onderscheiden van de verstoring van de hersen-darm-as en koemelkallergie (KMA) in de klinische praktijk. 

Belangrijkste resultaten: 

• De presentatie benadrukte het belang van het gebruik van de Cow's Milk Related Symptoms Score (CoMiSS) als een waardevol hulpmiddel voor het identificeren van symptomen die verband houden met KMA, wat kan helpen bij het verbeteren van de diagnostische nauwkeurigheid.
• Er werd aangetoond dat de overlap van symptomen tussen de verstoring van de hersen-darm-as en KMA een significante uitdaging vormt voor zorgverleners, waardoor het essentieel is om een grondige anamnese en evaluatie uit te voeren.
• De discussie benadrukte dat het begrijpen van de onderliggende mechanismen van beide aandoeningen cruciaal is voor effectieve behandelingsstrategieën, waaronder het gebruik van eliminatiediëten.
• Er is behoefte aan verdere studies om de effectiviteit van de CoMiSS en andere diagnostische hulpmiddelen te bevestigen, maar de bevindingen ondersteunen eerdere literatuur over de waarde van een multidisciplinaire aanpak in de diagnose en behandeling.

Wil je meer weten over dit webinar? Bekijk dan de opname waarin de experts hun inzichten en aanbevelingen delen: 

Dit webinar is tot stand gekomen in samenwerking met Nestlé Health Science en vooraanstaande experts op het gebied van pediatrische gastro-enterologie.

Dit ex vivo onderzoek was gericht op het onderzoeken van de microbiome-modificerende effecten van 2'FL en LNnT, in combinatie met en zonder lactose, op het dysbiotische darmmicrobioom van zuigelingen met een KMA. 

Belangrijkste resultaten: 

• De combinatie van HMO (2'FL & LNnT) en lacotose heeft het grootste effect op de groei van verschillende bifidobacteria, deze effecten zouden kunnen helpen bij het corrigeren van het dysbiotische microbioom in zuigelingen met KMA.
• HMO en lactose stimuleerden afzonderlijk van elkaar de productie van verschillende gezondheidsbevorderende metabolieten (zoals korte keten vetzuren, melkzuren en N-geacetyleerde aminozuren), de grootste effecten werden waargenomen wanneer de combinatie HMO + lactose werd gebruikt.
• De bevindingen ondersteunen de voordelen van HMO-supplementatie in lactosebevattende eHF voedingen (Althéra HMO) voor zuigelingen met KMA, waarbij het dysbiotische microbioom wordt verbeterd.
• Er wordt aangenomen dat de effecten van de samenstelling van het microbioom de intregriteit van het darmslijmvlies en de vroege immuunontwikkeling ten goede kan komen. 

Er is wel verder onderzoek nodig om deze effecten verder te bevestigen, maar de resultaten sluiten aan bij eerdere bevindingen.  

Wil je meer weten over dit onderzoek? Bekijk dan onderstaande video waarin de onderzoekers je stap voor stap meenemen door de studie:

Deze studie is stond gekomen als samenwerkingsverband tussen Nestlé Health Science, Nestlé Research en Cryptobiotix. 

Referentie: Van den Abbeele, P. et al. Beneficial Microbes; 2024:1-15. https://doi.org/10.1163/18762891-bja00048

Doeltreffendheid van eiwit- en energierijke orale medische voeding bij patiënten met ondervoeding: onderzoek in de dagelijkse praktijk. 

28-73% van de gehospitaliseerde patiënten lijdt aan ziekte gerelateerde ondervoeding. Deze prevalentiecijfers tonen aan dat dit een ernstig en vaak nog onderschat probleem is met aanzienlijke gevolgen. Zo draagt dit bij tot langere ziekenhuisopnames, slechtere (wond)genezing, hogere gezondheidskosten, een lagere quality of life (QoL) en een hogere mortaliteit. Een goede nutritionele interventie en opvolging zijn hierdoor cruciaal om ziekte gerelateerde ondervoeding tegen te gaan of te verhelpen en de bijkomende complicaties zoals sarcopenie te voorkomen. Het belang van dergelijke interventies wordt ook in deze observationele studie uit 2024 aangetoond. Vijfenzestig participanten met (risico op) ziekte gerelateerde ondervoeding kregen gedurende drie maanden een nutritionele interventie, bestaande uit een energie- en eiwitrijke orale medische voeding, Resource® Ultra+ (>2.1kcal/mL; 32g eiwitten/200mL) en gepersonaliseerd voedingsadvies.

Belangrijkste resultaten 

• Een significante daling van de prevalentie van ondervoeding; van 93,4% naar 78,9% (p<0,01).
• Een significante daling van de prevalentie van ernstige ondervoeding; van 60,7% naar 40,3% (p<0,01). - Een significante daling van de prevalentie van sarcopenie; van 19,4% naar 15,5% (p<0,4).
• Een goede gastro-intestinale tolerantie en therapietrouw bij de participanten; 78,5% van de participanten consumeerden >75% van de voorgeschreven dosis.
• Een daling van gewichtsverlies; van -6,75% naar 0,5%.
• Een verbetering van de spiermassa en -kracht.

In onderstaande infographic kan u zelf de belangrijkste bevindingen nalezen van deze studie.

 

Indien u graag meer info wenst, kan u hier het volledige artikel terugvinden. 

Referentie: López-Gómez, JJ., et al. (2024). Effectiveness of High-Protein Energy-Dense Oral Supplements on Patients with Malnutrition Using Morphofunctional Assessment with AI-Assisted Muscle Ultrasonography: A Real-World One-Arm Study. Nutrients. 17;16(18):3136. doi: 10.3390/nu16183136.

In maart 2024 was het 44ste ISICEM (INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON INTENSIVE CARE & EMERGENCY MEDICINE) congres.

Op 20 maart was het Nestlé Health Science satelite symposium: "Personalized Nutrition: Unveiling the latest insights". Met Prof. Dr. Elisabeth De Waele als voorzitter, Prof. Dr. Arthur van Zanten en Prof. Dr. Pierre Singer als sprekers hebben zij hun kennis gedeeld met de vele aanwezige artsen vanuit de hele wereld. Prof. Dr. van Zanten sprak over: "Transitioning from 'One Size Fits all' to Endotyping in Critical Care Nutrition." Prof Dr. Singers behandelde het onderwerp: "Harnessing AI for Tailored Patient Care in Nutrition Therapy". Heeft u het gemist of wilt u het graag terugkijken? Bekijk hier de opnames (in het engels).

De voedingszorg van IC patiënten is complex en nog steeds is het niet helemaal duidelijk wat nu de meeste ideale richtlijnen zijn m.b.t. eiwit behoeften. Wat we wel weten is dat zowel de energie- als eiwitinname langzaam moet worden opgebouwd in de acute fase op de IC (Figuur 1). De internationale richtlijnen van ESPEN en ASPEN lijken het echter nog niet helemaal eens te zijn over de ideale hoeveelheid eiwit die gegeven zou moeten worden aan IC patiënten. De ESPEN richtlijnen geven aan dat 1,2g eiwit per kg lichaamsgewicht per dag voldoende zou moeten zijn, terwijl de ASPEN richtlijnen aangeven dat dit tussen de 1,3g en 2,0 g eiwit per kg lichaamsgewicht per dag moet liggen. Wat is nu de ideale hoeveelheid eiwit voor een IC patiënt? De PRECISe studie onderzocht of een eiwitrijke polymere sondevoeding (2,0g/kg/dag) de kwaliteit van leven van de IC patiënten zou verhogen t.o.v. een polymere sondevoeding met een standaard hoeveelheid eiwitten (1,3g/kg/dag).

Figuur 1. Opbouw fase op IC m.b.t. energie- en eiwitinname. In de PRECISe studie werd gekeken naar de eiwitinname van de patiënten op de IC. De periode na de IC (post-ICU) is buiten beschouwing gelaten. 

Belangrijkste resultaten op een rij:

1. Een eiwitrijke voeding (2,0g/kg/dag) resulteert in een lagere kwaliteit van leven score in IC patiënten aan de beademing.
2. Een eiwitrijke voeding (2,0g/kg/dag) verlengd de tijd die de IC patiënten doorbrengen op de IC, m.a.w. patiënten die een lagere hoeveelheid eiwitten ontvangen worden eerder ontslagen van de IC.
3. De gastro-intestinale klachten en het gebruikt van prokinetica was hoger in de IC patiënten die een eiwitrijke voeding kregen (2,0g/kg/dag).

Wil je meer weten over deze studie? Lees dan hier de samenvatting, of bekijk de volledige publicatie op de website van de journal.

Bels et al. Lancet 2024; 404: 659–69

Welke impact kan het omschakelen van een standaard polymere voeding naar een semi-elementaire, voeding op basis van 100% wei-eiwit en met een hoog MCT-percentage, hebben? Hoe werkt dit in het lichaam en welke voordelen zijn er voor patiënten die het al zwaar en mogelijk voedingsintolerantie hebben? Bekijk hier de video voor uitleg en de voordelen die Peptamen voeding kan bieden en beoordeel zelf. 

Het zal u misschien verbazen, maar met de juiste medische voeding kunt u de tolerantie en absorptie van belangrijke voedingsstoffen verbeteren. Dit alles draagt bij aan een sneller herstel, minder gastro-intestinale klachten en een betere kwaliteit van leven! 

Wil je meer weten over Peptamen? Bekijk dan ook de studies, die aantonen dat een semi-elementaire voeding een verbetering geeft van de gastro-intestinale klachten van de patiënt, op onze website.